Św. Andrzej, to jeden z dwunastu apostołów, brat św. Piotra, najwcześniej powołany do służby. Męczennik zarówno w kościele katolickim, jak i prawosławnym. Według legend św. Andrzej został ukrzyżowany na dwóch belkach w kształcie litery X, stąd krzyż św. Andrzeja, używany jako ostrzeżenie – także drogowe.

Kościół Świętego Andrzeja – to jeden z najstarszych kościołów w Krakowie. Zbudowano go ponad tysiąc lat temu w stylu romańskim. Stoi on na Starym Mieście w Krakowie.Był główną świątynią osady Okół. Budynek ma charakter obronny, stąd nazywano go często Dolnym Zamkiem. Jest to dwuwieżowa bazylika typu saskiego. Patronowało mu opactwo benedyktynów w Sieciechowie, potem opactwo z Tyńca. To w tym kościele bronili się ludzie przed najazdem Mongołów w 1241 roku. Dwadzieścia lat później najazd tatarski częściowo zniszczył budynek.

Odbudowa

Sto lat później kościół otrzymały w swoje władanie siostry klaryski z Grodziska pod Skałą. Z pomocą króla Władysława Łokietka, dobudowano wówczas zabudowania klasztorne. W ciągu wieków, kościół padał wielokrotnie ofiarą pożarów. Był niszczony i odbudowywany wielokrotnie. Nie było w tym nic dziwnego. Wiele budynków próbowano spalić, lub nawet zburzyć, jednak na kościele św. Andrzeja, ogień nie zrobił większego wrażenia. Budynek był solidny i żadne tam gorące jęzory nie mogły mu zaszkodzić.

Zawsze zdołano naprawić to, co ktoś próbował zepsuć. Kościół w wyglądzie zewnętrznym niewiele się zmienił. Do dziś zachował pierwotną bryłę romańską, ze stylem typowo obronnym.Wnętrze kościoła jest w stylu barokowym, jednak dostęp do niego jest znacznie utrudniony z powodu surowej reguły zakonu klarysek. Można go obejrzeć, ale co najwyżej przez kratę.

Wnętrze kościoła św. Andrzeja w Krakowie – a reguły zakonne

Wnętrze kościoła to styl barokowy, kontrastujący z zewnętrznym stylem romańskim. To właśnie tutaj znajdują się najstarsze freski w Krakowie, które pochodzą z XII wieku. Z tego samego wieku jest również podpis muratora, który zachował się w klatce schodowej północnej wieży kościoła św. Andrzeja. W posiadaniu sióstr klarysek znajduje się wiele bezcennych dzieł sztuki, m.in. późnoromański graduał z I poł. XIII wieku. Surowe, klasztorne reguły uniemożliwiają jednak swobodne podziwianie tych zabytków. A szkoda, przecież każdy powinien mieć do nich dostęp. To historia nie tylko kościoła, ale także ludzkości. I to bardzo odległa historia, tym bardziej jest atrakcyjna. Warto jednak obejrzeć sobie kościół z zewnątrz, tego nam nikt nie zabroni.

Jego mury mają ponad półtora metra grubości. Sam kościół jest trzynawowy, dwuwieżowy. Posiada transept, oraz emporę znajdująca się między wieżami. Empora, to krótko mówiąc taka galeria wewnętrzna, wsparta na kolumnach. Służyła jako skarbiec, albo loża dla możnowładców.Być może w kościele św. Andrzeja były kiedyś empory boczne? Musiały sprawiać naprawdę duże wrażenie.

Kościół św. Andrzeja jest prawdopodobnie jedyną krakowską świątynią, która zachowała swój pierwotnie romański kształt. Niestety jego wnętrze już nie.

Adres:

Kraków ul. Grodzka 56
Telefon: 12 422 16 12